Merhabalar. Bu yazımızda sizlerle yeni nesil SSD’ler üzerinde duracağız. SSD (Solid State Drive), katı durum diskleri olarak Türkçeye çevrilebilir. Böyle deyince de pek bir şey anlaşılmıyor doğrusu. Şöyle diyelim: Sabit (manyetik) disklerimizin yerini alan yeni nesil kalıcı depolama ünitesidir. Katı durum diski denmesinin sebebi de manyetik disklerin içerisindeki hareketli disk kafası mekanizması gibi bir mekanizmanın SSD’lerde olmayışıdır. SSD diskler denince akla gelen ilk iki şey hız ve performans olacaktır. SSD diske sahip bilgisayarlar hızlı açılma ve programları hızlıca yükleme veya çalıştırma gibi önemli özelliklere sahiptir. Bir tür RAM bellek teknolojisini içerisinde barındıran ancak RAM’lerden farklı olarak verileri kalıcı olarak saklayabilen bir bellek türüdür SSD. Sabit disklerdeki ortalama yazma hızı 150 MB/s iken SSD’lerde bu hız ortalama 500 MB/s civarındadır. Hal bu olunca maliyeti de yüksek oluyor. Tabi bu, SSD’lerin ilk zamanları için geçerli bir durumdu. Şimdi SSD’leri gün geçtikçe daha az maliyetle satın almak mümkün. Nedenini ise yazımızın devamında açıklayalım.
Klasik 2.5 inch’lik SSD’ler SATA ara yüzü (SATA SSD’ler) ile sisteme bağlanırken yeni nesil SSD’ler dediğimiz NVMe’lerde (Non-Volatile-Memory-express) sistem bağlantısı PCIexpress veri yolu ile gerçekleştirilmektedir. Bu sayede SATA SSD’lerdeki 500 Mb/s’lik yazma hızı NVMe SSD’lerde PCIe ara yüzü ile 3500 Mb/s’yi aşmaktadır. Yani temel fark bağlantı arayüzünden ve form faktöründen kaynaklanmaktadır. Bu bağlantı ara yüzü farkı ile 6 katlık bir hız farkı ortaya çıkmaktadır. SATA SSD’lere kıyasla da oldukça küçük bir ebattadırlar.
NVMe’ler, yeni nesil anakartlardaki M2 veya M.2 adı verilen slota takılmaktadır. NGFF (next generation form factor) olarak da bilinen M2 standardı, mSATA standardının yerini almıştır. M2, SSD’ler ve diğer aygıtların (WIFI adaptörü gibi) anakarta bağlanmasında kullanılan yeni nesil bir standarttır. Masaüstü bilgisayarlarda, laptoplarda ve tabletlerde kullanılmaktadır. Kullanımı da giderek yaygınlaşmaktadır. Çoğu modern masaüstü bilgisayarda 2 ya da 3 adet M2 slotu bulunmaktadır. M2 aygıtlar bağlantı arayüzü olarak SATA, PCIe veya USB veri yoluna sahiptirler. Ancak bu aygıtlar çoğunlukla SATA veya PCIe ara yüzlerini kullanmaktadırlar.
Günümüz SSD’lerinin üç ayrı form faktörü mevcuttur. İlki, SATA SSD olarak geçen 2.5 inch’lik SSD’dir. İkincisi M.2 slotuna takılan M2 SSD’dir. Sonuncusu ise PCIe Card SSD olarak bilinen SSD türüdür. Form faktörlerinin ilki SATA ara yüzünü kullanır ve maksimum veri yazma hızı 600 Mb/s’dir. NVMe SSD’lerde bu hız PCIe ile birlikte 3500 Mb/s’yi aşmaktadır. Kısacası NVMe’ler, SSD’lerin çok daha küçük ve hızlı versiyonlarıdır diyebiliriz. Bağlantı ara yüzü olarak M2 slotuna takıldığını ve PCIe veri yolu kullandığını söyleyebiliriz. Son olarak; NVMe’lerle birlikte SATA SSD’lerin fiyatlarında da düşüş yaşanacağı aşikardır.
Kadir YÜZEN 
Yorum bırakın